Chùa Khmer ở Trà Vinh

Ở Trà Vinh đi đâu cũng thấy chùa, và nếu là chùa thì gần như chắc chắn đó là chùa Nam tông Khmer.

Đúng vậy, Trà Vinh là tỉnh có nhiều ngôi chùa Khmer nhất Việt Nam. Cả nước có 539 ngôi chùa Nam tông (cả Nam tông Khmer và Nam tông Kinh) thì chỉ riêng Trà Vinh đã có 141 ngôi chùa Nam tông Khmer!

Chùa Khmer tập trung chủ yếu ở miền Tây Nam bộ, trong đó nhiều nhất là Trà Vinh (141 ngôi), Sóc Trăng (92 ngôi), Kiên Giang (74 ngôi), An Giang (65 ngôi).

Chùa Âng. Ảnh: Võ văn Tường

Chùa Khmer thờ Phật theo hệ phái Nam tông. Ngoài việc tu hành, chùa còn gắn với mọi sinh hoạt của Phật tử và cư dân sống ở đây. Chùa là nơi học đạo, học chữ, cúng bái, sinh hoạt văn hóa thôn, xóm... và còn là nơi an vị xương cốt cho người đã khuất.

Chùa Điệp Thạch

 Điêu khắc đầu rắn ở Chùa Điệp Thạch

Nhìn chung, chùa Khmer là một cụm kiến trúc ẩn mình trong một khu đất rộng với nhiều cây cao bóng cả. Kiến trúc chùa bao gồm: cổng chùa, ngôi chánh điện, các sa la (nhà tăng, nhà hội), tháp cốt, lò thiêu, nhà để ghe ngo …  Những khu đất rộng với nhiều cây cao quanh chùa trở nên nơi tụ hội của các loài chim, cò, và cả dơi nữa, do đó ta có những ngôi chùa khá đặc sắc như chủa Cò (ở Trà Vinh), chùa Dơi (ở Sóc Trăng).

Trà Vinh có rất nhiều ngôi chùa cổ rất đáng tham quan, như: chùa Âng (xây dựng từ thế kỷ 10, ở cạnh ao Bà Om), chùa Nodôl hay còn gọi là chùa Cò (xây năm 1677, ở Trà Cú), chùa Hang (ở huyện Châu Thành, xây dựng năm 1637)... Ở ngay thành phố có chùa Ông Mẹc, chùa Samrông Ek, chùa Phướng, chùa Chim, chùa Tri Tân....

Tường rào tiêu biểu của một ngôi chùa Khmer 

 Mái chùa

Chùa Khmer ở Trà Vinh là sự kết hợp chặt chẽ về kiến trúc của Phật giáo, Bà La Môn và tín ngưỡng bản địa. Thật thú vị khi bạn đặt chân đến Trà Vinh và tham quan các kiến trúc đặc sắc này.

Điêu khắc đá ở chùa Âng

Điêu khắc đá ở chùa Ông Mẹc (chú ý: trong 2 "vật thể" trên hình, chỉ có 1 cái bằng đá!)

Phạm Hoài Nhân

2012